بروکر ها در دنیای فناوری چه نقشی برعهده دارند؟ - دکتر برای تو

از سفر با تور سریلانکا به یکی از زیباترین کشورهای آسیایی سفر کنید و از شهرهای زیبای کلمبو و بنتوتا دیدن کنید.

گروه فناوری خبرنگاران، حمیده آقاجانی- هر فراوری نماینده احتیاج دارد تا محصول خود را به بازار عرضه کند. عرضه محصولات خصوصا اگر فناورانه باشد فروشش کمی با مشکل همراه خواهد بود، زیرا نمونه جدیدی قرار است وارد بازار، صنعت یا زندگی مردم گردد. در نتیجه احتیاج است تا افرادی کار بازاریابی یا معرفی محصول را برعهده بگیرند. از سوی تقریبا از دهه پایانی قرن نوزده که تکنولوژی با سرعت بیشتری گسترش یافت مباحثی همچون حفظ مالکیت فکری نیز به ادبیات فراوری اضافه شد.

اینترنت و کسب و کار های مجازی هم به نوعی کار را سهل و سخت کرد. کسب و کار ها دیگر مخصوص یک شهر و استان نبودند و احتمال اجرای آن در چندین کشور در قاره های مختلف وجود داشت؛ به همین دلیل هم بود که مشاغل جدیدی که فناور نبودند، اما توانایی مدیریت بخشی از این فناوری را داشتند شکل گرفتند، سازمان هایی همچون بورس یا کارگزارها.

کارگزار که به آن بروکر هم می گویند در ادبیات فناوری جهان نقش کلیدی دارد، زیرا بروکر ها حلقه واسط بین فناور و سرمایه گذار هستند. در تعریف رسمی کارگزاریا بروکر آمده است: (به فرد یا سازمانی گفته می گردد که بین خریدار و فروشنده ارتباط لازم را بوجود می آورد و در ازای آن حق العمل (حق کمیسیون) دریافت می نماید.)

به طور کلی کار شرکت کارگزاری یا بروکر این است که نرخ های بازار را به مشتریان خود ارائه نموده و دستورات معاملاتی مشتریان را اجرا کند. یعنی هنگامی که یک مشتری دستور معاملاتی (خرید یا فروش) خود را به صورت آنلاین یا تلفنی به کارگزار ارائه می نماید، کارگزار از محل سپرده ای که مشتری دارد، اقدام به اجرای دستور مشتری مبنی بر خرید یا فروش می نماید. همه کارگزاری ها یک عمل را انجام می دهند که ارائه نرخ و انجام معاملات خرید و فروش برای مشتریان بر طبق دستورات آنلاین یا تلفنی است.

در تمام جهان قوانین مشخصی و مدونی برای کار بروکری تدوین شده و کارگزار ها برای انجام معاملات خود موظف به اجرای آن هستند البته گاهی بنا به نوع کاری که انجام می دهند و حوزه تخصصی خود تفاوت های جزئی با یکدیگر دارند. این کارگزار ها موظفند تمام این قوانین را در وب سایت های خود بارگذاری نمایند.

در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که بروکر ها به صورت رسمی فعالیت خود را زیر نظر فن بازار شروع نموده اند. فن بازار به معنای بازار فناوری، محلی برای مبادلات فناوری است. در واقع فن بازار یک بنگاه معاملات فناوری است که با ایفای نقش واسطه اطلاعاتی و حقوقی، وظیفه نزدیک کردن طرف های عرضه و تقاضا در حوزه فناوری و محصولات پیشرفته را بر عهده دارد.

شناسایی و ارائه فرصت های سرمایه گذاری در حوزه فناوری، جلب سرمایه گذاران، تسهیل فرایند تجاری سازی دانش فنی و سایر فعالیت های حرفه ای که منجر به توسعه بازار فناوری می گردد از جمله نقش های اساسی فن بازار ها است. در جهان فن بازار ها به سه دسته فن بازار های اطلاعات فناوری، فن بازار های انتقال فناوری و فن بازار های ترکیبی تقسیم بندی می شوند.

مرکز فن بازار ملی ایران به عنوان مرجع اطلاعات فناوری کشور، با هدف برطرف احتیاج های اطلاعاتی افرادی که با مقوله تجاری سازی دانش فنی و مبادله آن سروکار دارند و نیز یاری به توسعه بازار فناوری به وسیله تجاری سازی نوآوری ها در کشور، در سال 1383 توسط پارک فناوری پردیس تأسیس شد. این مرکز با در اختیار داشتن بزرگترین بانک اطلاعات فناوری کشور، اجرای برنامه های متعدد ملی و بین المللی، برخورداری از شبکه گسترده فن بازار های منطقه ای و تخصصی، شبکه کارگزاران حرفه ای تبادل فناوری و سایر ابزار های قانونی، زیرساخت های نرم افزاری و سخت افزاری، موضوع توسعه و مدیریت بازار فناوری کشور را مأموریت اصلی خود قرار داده است.

شبکه کارگزاران حرفه ای تبادل فناوری ایران به نوعی جزئی از وظیفه ذاتی بروکر ها به حساب می آید در واقع بروکر ها علاوه بر معامله گری می توانند مالکیت فکری یک ایده فناورانه را با هدف حفظ ایده ثبت نموده و یا با برگزاری نمایشگاه های مختلف آن را عرضه نمایند. البته در این میان یک مشکل بزرگ به نام نبود قانون مدن به وضوح خودنمایی می نماید. قانونی که حمایت جدی از کارگزاران نمی نماید و ای ن. افراد و سازمان ها ناچارند با شرایط خاص به فعالیت خود ادامه دهند.

ایران کشوری جوان و صاحب علم است به نحوی که در شرایط تحریمی امروز توانسته در حوزه های مختلف علمی حرف های بسیاری در سطح بین المللی بزند، اما در کنار آن ضروری است تا این علم به فناوری تبدیل شده و همین فناوری راهش را به سوی بازار جهانی باز کند. بازاری که احتیاجمند سرمایه گذاری های بخش خصوصی است. معاونت علمی به عنوان عالی ترین مرجع فناوری کشور برای حمایت از فناوری و راهنمایی سرمایه های بخش خصوصی به سمت فناوری می تواند از بروکر ها حمایت کند که به همین دلیل نیز اخیرا قوانینی نوشته و قرار است به زودی طرح آن مصوب گردد؛ اما بعضی مسائل سیاسی، عدم فرهنگ سازی مناسب و نبود فضای تعاملی از جمله مشکلاتی است که در بیان بروکر ها به گوش می رسد. مشکلاتی که شاید با ایجاد بستر های مناسب به شرایط مطلوب کاری و توسعه فناوری در کشور منجر گردد.