خشکسالی 30 ساله؛ یک دروغ علمی، افزایش دمای خاورمیانه تا 7 درجه
به گزارش دکتر برای تو، خشکسالی در ایران دوره های 30 یا 20 ساله دارد و بعد از گذر از این دوره، کشور به ترسالی می رسد. این از جمله ادعاهایی است که چند وقت یکبار در فضای مجازی و حتی برخی رسانه ها مطرح می گردد اما رئیس سازمان هواشناسی کشورآن را غیر علمی می داند و می گوید: جامعه علمی دنیا، دوره ای بودن خشکسالی را تایید نمی کند اما متاسفانه در کشور ما برخی به جای پذیرش شرایط کم آبی کشور و سازگاری با اقلیم خشک و نیمه خشک ایران، این نظرات غیرعلمی را مطرح می نمایند.
داود پرهیزکار در مورد چرایی وقوع پدیده خشکسالی در ایران ضمن تاکید بر جغرافیای خشک و نیمه خشک کشور در گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد: متاسفانه بارش های کشور در 11 سال گذشته زیر حد نرمال یا در حد نرمال بوده است و در این مدت هیچ سالی را نداشتیم که میانگین بارش ایران به بالای نرمال (ترسالی) برسد بنابراین آنالیز میانگین بارش ها حاکی از آن است که کشور ما حداقل در یک دهه گذشته دچار کم بارشی بوده است.
افزایش دما + کمبود بارش = خشکسالی
وی با اشاره به افزایش دمای ایران طی چند سال گذشته در کنار کمبود بارش ها توضیح داد: بالا رفتن دمای مناطق مختلف کشور، میزان تبخیر و تعرق را افزایش می دهد بنابراین کمترین اثر منفی این شرایط، عمیق ترشدن پدیده خشکسالی است. آنالیز داده های خشکسالی در بازه های بلندمدت هم مویّد آن است که بالغ بر 97 درصد مساحت ایران با درجات مختلف خشکسالی اعم از ضعیف، متوسط، شدید و بسیار شدید درگیر است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا ادعاهای مربوط به 20 یا 30 ساله بودن دوره خشکسالی در ایران صحت دارد یا خیر؟ اظهار کرد: هیچ یک از این اظهار نظرها علمی نیست و مبنا ندارد. جای تاسف دارد که برخی کارشناسان داخل و خارج کشور به جای پذیرش شرایط آبی موجود در ایران، برنامه ریزی برای سازگاری با اقلیم کشور و جلوگیری از توسعه ناپایدار چنین نظرات غیر علمی مطرح می نمایند. آنچه در دنیای امروز مطرح است و در جوامع علمی دنیا مورد توجه قرار می گیرد گرمایش دنیای و اثرات ناشی از آن است.
پرهیزکار با تاکید بر اینکه به جز موضوع گرمایش دنیای و تاثیر آن بر خشکسالی، بقیه ادعاهای مطرح، مبنای علمی ندارد، گفت: در ایران برای کنترل بیابان زایی ضروری است که ضمن پذیرش اقلیم کشور، امور توسعه ای را تنها در حد توان خرد اقلیم هر منطقه از جمله منابع آب آن پیش بگیریم و از بارگذاری جمعیتی، کشاورزی و صنعتی بیش از حد بویژه در مناطق دچار خشکسالی خودداری کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه با بیان اینکه بر مبنای داده های علمی، چهار سناریو برای آینده دنیا در حوزه گرمایش و اقلیم تعریف شده است، گفت: از بین این چهار سناریو، یکی بدبینانه ترین و یکی خوشبینانه ترین است. بدین ترتیب که اگر 195 کشوری که توافق نامه تغییرات اقلیمی پاریس را - که کاهش دمای کره زمین به وسیله کاهش انتشار گازهای گلخانه ای بویژه دی اکسیدکرین دنبال می نماید - پذیرفته اند به تعهدات خود در زمینه کاهش گازهای گلخانه ای عمل نمایند،انتظار می رود تا سال 2030 دما به طور نسبی افزایش یابد و پس از آن این دوره افزایش دما متوقف گردد و به تدریج در یک بازه حداقل 100 ساله، دمای کره زمین به حالت عادی بازگردد.
به گفته رئیس سازمان هواشناسی کشور، بدترین سناریوی تعریف شده در زمینه گرمایش دنیای این است که آهنگ انتشار دی اکسید کربن در جو در سال های آینده نیز مشابه شرایط موجود ادامه یابد که در نتیجه این شرایط در سال 2100 دمای کره زمین به طورمتوسط پنج درجه سلسیوس افزایش می یابد . خبر بدتر این است که در خاورمیانه دما بین پنج تا هفت درجه بیشتر می گردد. باید دقت داشته باشیم که طی 50 سال گذشته، ایران دو درجه افزایش دما داشته است و اگر این دو درجه به پنج تا هفت درجه برسد، به طور قطع ابعاد مختلف زندگی بشر را تحت الشعاع قرار می دهد. کوچکترین آسیب گرمایش در کشور ما این است که مناطق مختلف از سکنه خالی می گردد.
به گزارش خبرنگاران، خشکسالی پدیده ای هواشناسی است که در نتیجه کمبود بارش متوالی و افزایش دما شکل می گیرد اما اثرات مخرب آن در همین حد باقی نمی ماند. خشکسالی کشاورزی و خشکسالی هیدرولوژیک (آب شناسی) مراحل بعدی این پدیده مخرب هستند که به خشکسالی اقتصادی و اجتماعی می انجامد و در صورت کنترل نشدن در مرحله ابتدایی گریبان تمام جامعه را می گیرد.
منبع: خبرگزاری ایسنا