تحریم های داخلی صادرات فرش دستباف را زمین زد - دکتر برای تو

عبدالله بهرامی در مورد شرایط تولید و صادرات فرش گفت: صادرات فرش در 4 ماه نخست امسال 15 میلیون دلار بود و مشخص نیست تا انتها سال بتواند به 50 میلیون دلار برسد.

رئیس اتحادیه تعاونی فرش دستباف افزود: کاهش صادرات دو دلیل عمده دارد؛ دلیل نخست تحریم دولت آمریکا از سال 97 است چراکه 30 درصد از صادرات فرش ما به بازار آمریکا بود. 70 درصد دیگر افت صادرات هم ناشی از تحریم های داخلی بوده است.

وی با اشاره به مصوباتی که به مثابه تحریم داخلی، دست و پای صادرکنندگان را بسته است، گفت: مصوبه تعهد ارزی بانک مرکزی یکی از دلایل افت صادرات است، زیرا اختلاف مبلغ ریالی دلار آزاد با نیمایی زیاد است و همچنین صادرات فرش با صادرات سایر کالاها فرق می کند. فرش عموماً به صورت امانی صادر می گردد و خریدار در همان لحظه پول نمی دهد. ممکن است فرش برگشت داده و یا از کشوری به کشور دیگر ارسال گردد.

بهرامی با بیان اینکه صادرکنندگان عطای صادرات را به لقایش بخشیدند، گفت: از این رو صادرکنندگان برای اینکه دچار مشکل نشوند و یا بعنوان بدهکار ارزی به قوه قضائیه معرفی نشوند، امسال و سال گذشته مبادرت به صادرات فرش نکردند و سرمایه هایشان را در بخش های دیگر کشور سرمایه گذاری کرده اند که نه اقتصادیاتی دارد و نه زیانی و در عین حال سودآوری خوب و بی دردسری هم دارد.

وی ادامه داد: در این مورد بارها با بانک مرکزی و وزارت صمت از طرق مختلف جلسه گذاشته ایم و گفتیم که فرش دستباف پرچم دوم ایران است و شما به جای ریختن آب در آسیاب دشمن به فعالان بخش فرش کمک می کردید. وقتی دشمن بعد از موشک دست روی فرش گذاشت یعنی این صنعت جایگاه ویژه اجتماعی و اقتصادی دارد. اگر کسی حداقل اطلاعات اقتصادی هم داشته باشد می داند که 95 درصد این صنعت صادرات محور و ارزآور است و باید حمایت گردد؛ مسئولان باید صادرات این محصول را تسهیل و فعالان را تشویق به تولید می کردند تا بتوان تا حدودی خلأ ارز نفتی را از این طریق پر کرد.

رئیس اتحادیه تعاونی فرش دستباف افزود: بانک مرکزی می گوید با کاهش درآمد ارزی روبرو شده و باید به یک شکلی صادرکننده را ملزم به برگرداندن ارز کرد اما صادرات فرش با صادرات سایر کالاها فرق دارد و نمی توان همچون سایر صادرکنندگان با این بخش برخورد کرد.

سال گذشته صادرات فرش 70 میلیون دلار بود

وی افزود: تا دو دهه قبل ما سالانه یک میلیارد دلار صادرات فرش داشتیم و در ده سال اخیر که در بدترین شرایط تحریمی بودیم، سالانه 350 تا 400 میلیون دلار فرش صادر کردیم، اما از پارسال که بانک مرکزی بحث پیمان سپاری و تعهد ارزی را اجرا کرد کل صادرات فرش ما در سال گذشته به 70 میلیون دلار رسید.

بهرامی گفت: بازار خارجی را از دست دادیم و به دلیل اینکه خرید فرش دستباف اولویت مردم نیست و همچنین به دلیل شیوع کرونا بازار داخلی را هم از دست داده ایم که این موضوع به نزولی شدن تولید منجر می گردد.

به واردکننده ابریشم و پشم تبدیل شده ایم

وی با بیان اینکه از سویی دیگر نیز به تأمین مواد اولیه فرش توجهی نشده است، شرح داد: ما تبدیل به یکی از بزرگترین واردکنندگان پشم و ابریشم شده ایم این در حالیست که در کشور هم مزیت بسیار بزرگی در تولید ابریشم داشتیم و تا دو دهه قبل از صادرکنندگان این محصول بودیم. بهترین پشم ها را در کشور داریم اما به علت عدم فرآوری، به صورت خام صادر می گردد و پس از فرآوری شدن در کشورهای خارجی با قیمت بالایی به کشور برمی گردد که همین موضوع تولید را تحت الشعاع قرار می دهد زیرا قیمت تمام شده را به شدت بالا می برد.

بهرامی گفت: در حال حاضر نرخ هر کیلوگرم ابریشم بین یک میلیون و 800 تا 2 میلیون و 100 هزار تومان است.

رئیس اتحادیه تعاونی فرش دستباف گفت: به طور کلی حوزه فرش دستباف با کاهش تولید، کاهش صادرات، عدم حمایت داخلی در بحث تأمین سرمایه و عدم اجرای بیمه قالیبافان روبرو شده است.

تهاتر برای صادرکننده فرش راحت نیست

وی در مورد تهاتر، گفت: امکان تهاتر وجود دارد اما تهاتر کار راحتی نیست؛ تخصص صادرکننده در صادرات است. فرد باید به مواد اولیه و سیستم صادرات اشراف داشته باشد اما واردات کار صادرکننده نیست.

رئیس اتحادیه تعاونی فرش دستباف گفت: تعداد کل صادرکنندگان فرش ایران به صد نفر هم نمی رسد که همه این افراد هم مسن هستند و جوان زیر 40 سال در صادرات فرش نمی بینید. صادرکنندگان فرش مثل باقی صادرکنندگان نیستند و سالهاست در این کار هستند و آبروی شغلی خود را از دست نمی دهند؛ نباید بانک مرکزی این افراد را ملزم به تعهد ارزی می کرد زیرا با این کار فقط صادرات را از بین برد و تولید را تحت الشعاع قرار داد.

وی افزود: فرش دستباف ایران در طول تاریخ رتبه اول را در جهان داشت و حال به رتبه چهارم سقوط کرده ایم؛ این در حالیست که به دست آوردن جایگاه قبلی و کشورهای هدف قبلی بسیار سخت و هزینه بر است. هند و پاکستان جای ما را گرفته اند. مصر که قبلاً حرفی برای گفتن در این بخش نداشت به دلیل عدم حضور ما جایگاه خود را تثبیت کرده است.

بهرامی گفت: ایران از نظر میزان تولید و طرح و نقشه فرش جایگاه بسیار خوبی در جهان داشت، اما مسئولان هیچ توجهی به این پتانسیل و پیشینه ندارند.