گورهایی که پرده از اسرار 3000 سال پیش ایران بر می دارند - دکتر برای تو

به گزارش گروه دریافت خبر خبرنگاران، مرتضی آبدار در این رابطه اظهار کرد: براساس برنامه ریزی های صورت گرفته توسط اداره کل میراث فرهنگی استان، فاز سوم مرمت آثار سایت موزه عصر آهن با اختصاص اعتبار و نظارت کارشناسان اداره کل موزه ها و اموال منقول فرهنگی و تاریخی شروع شده است.

وی با اشاره به اینکه پیش از این در سال های 96 و 97 پروژه مرمت و استحکام بخشی 10 گور از این مجموعه و اسکلت های انسانی داخل آن ها، توسط متخصصان حفاظت و مرمت اشیای تاریخی صورت گرفته بود، ادامه داد: در امسال نیز با مرمت 10 گور به همراه اسکلت های انسانی و 20 سفالینه موجود در این سایت موزه، پروژه حفاظت و مرمت آثار سایت موزه عصر آهن تبریز در قالب فاز سوم تداوم می یابد.

آبدار گفت: در خاتمه فاز سوم همانند فازهای اول و دوم نشست تخصصی آنالیز حفاظت و مرمت آثار سایت موزه عصرآهن با حضور متخصصان و مرمتگران آثار تاریخی برگزار خواهد شد.

به گزارش خبرنگاران، سایت موزه عصر آهن یکی از موزه های شاخص شهر تبریز بوده و قدمت آثار و اسکلت های کشف شده در این گورستان، به عصر آهن بازمی شود. این سایت موزه در شمال، شمال شرقی و شمال غربی مسجد کبود تبریز قرار گرفته است.

قدمت این گورستان تاریخی که امروه به عنوان سایت موزه عصرآهن تبریز شناخته شده است، به سه هزار و 200 سال پیش (یک هزار و 200 سال پیش از میلاد) بازمی شود.

از درب قهوه ای رنگ سایت موزه گذر نموده و به سمت گورستان تاریخی حرکت می کنیم. آرام آرام از روی پله ها و راه روهای چوبی که توسط سازمان میراث فرهنگی ایجاد شده است، عبور نموده و به داخل سایت موزه عصر آهن می رسیم. آری اینجا تاریخ است که با تمام خستگی هایش نفس می کشد و گذشته این سرزمین را به نمایش می گذارد.

ارتفاع قبور و اسکلت ها دفن شده قدری پایین تر از قدمگاه تعبیه شده برای گردشگران واقع شده است و اسکلت ها و طریقه دفنشان به راحتی برای بازدیدکنندگان قابل مشاهده است.

در این گورستان تاریخی اسکلت ها به شکل جنینی و چمباتمه ای در میان چیدمانی از سنگ دفن شده اند. در کنار استخوان های مدفون شده، ابزار و لوازم زندگی به چشم می خورد، این موضوع تفکر انسان های عصر آهن به زندگی پس از مرگ را می نمایاند. در کنار بعضی از اسکلت ها ابزار و ظروف بیشتری دفن شده و در کنار بعضی دیگر نیز به صورت محدود این ظروف وجود دارد.

وجود مواد خوراکی داخل ظروف(به شکل استخوان) و همچنین لوازم بازی در کنار بچه ها از جمله موارد دیگری است که در این سایت موزه توجه هر بیننده ای را به خود جلب می نماید. در اطراف این قبور تخته سنگهایی چیده شده و اسکلت را بطور چمباتمه ای و از پهلو به طرف جهات اصلی دفن نموده اند.

کاسه سر بعضی از اسکلت ها به سمت شرق و بعضی دیگر نیز به سمت غرب دفن شده و همچنین بعضی از اسکلت ها بر روی پهلوی راست خود و بعضی دیگر نیز بر روی پهلوی چپ خود به خاک سپرده شده اند. این علایم بعضی از تفکرات و روش های دفن مخصوص آن موقع را نشان می دهد.

این گورستان تاریخی در نتیجه گودبرداری در سال 79 به صورت اتفاقی کشف شده و طی دو مرحله عملیات حفاری و باستانشناسی تا سال 85 توسط سازمان میراث فرهنگی، به شکل سایت موره عصرآهن تبریز راه اندازی شده است.

قدمت آثار و اسکلت های کشف شده در این گورستان تاریخی به عصرآهن بازمی گرد و با توجه به این که این مکان تاریخی به شکل طبیعی و آثار و اسکت های کشف شده نیز بدون دستچین شدن در معرض دید عموم قرار گرفته است، این گورستان تاریخی به عنوان سایت موزه عصرآهن تبریز نامگذاری شده است.

انسان های آن موقع معتقد بودند که اجساد بعد از مرگ زنده شده و دوباره به زندگی خود ادامه می دهند، از این رو ظروف آب و غذا در کنار اجساد می گذاشتند که این موضوع نشان دهده اعتقادشان به زندگی پس از مرگ است.

علاوه بر ظروف، لوازم ارزشمند فرد را نیز در مقبره وی دفن می کردند. معمولا در کنار اجساد زنان زیورآلات و در کنار اجساد مردان سلاح های جنگی می گذاشتند. با توجه به این که جنس اینگونه آثار از مفرخ بوده، جهت نگهداری به موزه آذربایجان منتقل شده اند.

با توجه به این که جهت نور خورشید در دفن اجساد مورد توجه قرار گرفته است، احتمال می دهند که انسان هایی که در این منقطه می زیسته اند به آیین مهرپرستی(میترائیسم) اعتقاد داشته اند.

این محل به مدت 400 سال به عنوان گورستان مورد استفاده قرار گرفته است و اجسادی که در پایین ترین ارتفاع قرار دارند احتمالا قدمت بیشتری نسبت به سایرین دارند. البته این فرضیه هم مطرح است که این گورستان مسطح نبوده و دارای شیب بوده است.

هم اکنون 26 اسکلت(شامل زن، مرد و کودک) در سایت موزه عصر آهن تبریز وجود دارد، اجساد زن و شوهری که در کنار یکدیگر و به صورت جنینی دفن شده بودند نیز سال ها پیش به موزه آذربایجان منتقل شده است.