تکرار مختارنامه؛ شوخی یا جدی؟ - دکتر برای تو

به نظر می رسد تلویزیون دیگر به فکر تازه کردن فراوریات محرمی خود نیست و همچون سال های گذشته به پخش سریال های تکراری اش بسنده می نماید، مختارنامه سال جاری هم مهمان تلویزیون است.

وقتی مختارنامه رکورد پخش سریال تکراری را می زند

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در مناسبت های مذهبی همواره در فراوری آثار پیشتاز بوده و از سال ها قبل از چند ماه مانده به شروع این مناسبت ها از جمله ماه رمضان، ماه محرم و یا اعیاد مذهبی دیگر آستین ها را برای ساخت آثاری که با موضوعات مختلف مذهبی و مناسبت ها همخوانی داشته باشند بالا می زدند.

این برنامه ریزی ها، اما از چند سال اخیر در تلویزیون به نظر به فراموشی سپرده شده و حالا دیگر مدت هاست خبری از سریال های تازه فراوری و حتی تله فیلم های مناسبتی به خصوص برای پخش در ایام ماه محرم نیست و تلویزیون تقریبا از ابتدای دهه 90 تمام توانش را به جای ساخت سریال های جدید در پخش سریال های تکراری به کار گرفته است.

کمبود بودجه با قهر مخاطب؟

بحث کمبود بودجه و مسائل اقتصادی که گریبان صدا و سیما را هم گرفته شاید اصلی ترین دلیل ساخته نشدن سریال های مناسبتی خاصه برای ماه محرم باشد، اما به نظر می رسد اگر تلویزیون بخواهد در این جهت همچون گذشته ثابت قدم جلو رود، می تواند با برنامه ریزی برای فراوری آثار جدید اقدام کند.

فارغ از بحث بودجه و مسائل اقتصادی روی برگرداندن مخاطب از شبکه های تلویزیونی داخلی نیز دلیل دیگری در این بحث است. به هر حال مدیران صدا و سیما هر چقدر هم که بخواهند با آمار و ارقام سعی در پرمخاطب نشان دادن رسانه شان کوشش نمایند، اما برآیند نظر مردم این است که دیگر مثل گذشته میلی به تماشای تلویزیون ندارند و در خوشبینانه ترین حالت از سر بی برنامگی کانال ها را بالا و پایین می نمایند و نهایتا چند دقیقه ای روی تماشای برنامه یا سریالی متمرکز می شوند.

پس یک محاسبه ساده تلویزیونی ها را به این نتیجه می رساند که حتی اگر قرار است هزینه ای برای ساخت آثار جدید در تلویزیون گردد بهتر است این پول صرف مجموعه هایی گردد که یا طنزند، چون قطعا مخاطب بیشتری دارند یا سریال های آپارتمانی که هزینه کمتری در فراوری به خود اختصاص می دهند.

ماندگار های محرمی

هنوز هم خیلی از مخاطبان تلویزیون سریال خاطره انگیز و پرهوادار شب دهم ساخته حسن فتحی را به یاد می آوردند، مجموعه ای که هنوز هم هوادار دارد و تکرارش هم بیننده ها را پای تماشا می نشاند.

پس از شب دهم نیز چندین سریال برای ماه محرم ساخته شد، از پریدخت سامان مقدم بگیرید تا پرده نشین بهروز شعیبی و نفس گرم محمدمهدی عسگرپور که سال های زیادی از پخش شان نمی گذرد.

هر کدام از این سریال ها به اندازه خود هوادارانی برای خودشان دست و پا کردند، اما شاید چندان که باید و شاید نتوانستند موجی تازه در زمینه فراوری مجموعه های مناسبتی محرمی به راه بیاندازند.

تکرار مختارنامه شوخی یا جدی؟

در سال های اخیر هم که فقط بازار پخش سریال های تکراری گرم است و سریال مختارنامه به کارگردانی داود میرباقری تنها گزینه جدی برای پخش از شبکه های مختلف تلویزیون است، این سریال آنقدر تکرار داشته که به نظر می رسد رکورد پخش سریال تکراری را زده است.

با همه این اوصاف تنها گزینه جدی تلویزیون سال جاری هم مختارنامه است تا بار دیگر حتی پخش تکراری این مجموعه به دستمایه ای برای شوخی در فضای مجازی هم بدل گردد و انواع و اقسام جوک ها درباره اش مطرح گردد.

سال جاری هم در اقدامی واقعا عجیب باز هم این سریال از شبکه آی فیلم روی آنتن می رود تا دست خالی تلویزیون بیش از هر زمان دیگری به چشم بیاید.

پیغامی که ضد پیغام می گردد

هدف از پخش مجموعه های مناسبتی قطعا پیغامی است که می توانند برای مخاطب به همراه داشته باشند، اما وقتی یک اثر چندین بار در یک مناسبت روی آنتن می رود دیگر حتی اثرگذاری اش بر مخاطب را هم از دست می دهد و پیغامش هم به ضد پیغام بدل می گردد.

از سوی دیگر قطعا نگاه های مختلف و متفاوتی می تواند حتی به یک واقعه تاریخی و مذهبی نیز وجود داشته باشد و به نظر درست نمی آید ساخت سریال های محرمی با موضوع عاشورا محدود به یک یا دو کارگردان و فیلمساز گردد، داود میرباقری دو سریال مهم محرمی را کارگردانی نموده، یکی معصومیت از دست رفته و دیگری هم مختارنامه که در وصفش زیاد گفتیم.

البته نه تنها برای ایام محرم و صفر، تلویزیون برای روز عاشورا نیز سال هاست هیچ تمهیدی نیاندیشیده و فیلم سینمایی روز واقعه شهرام اسدی جایش در کنداکتور ثابت مانده است. فیلمی که به نظر مخاطبان تلویزیون سکانس به سکانسش را از بر شده اند.

با همه این تفاسیر به نظر می رسد تلویزیون نیازمند یک برنامه ریزی درست و دقیق برای مناسبت های مختلفش به خصوص ماه محرم و صفر است تا از این تکرار که سالهاست گرفتارش شده رهایی پیدا کند و اثر جدیدی برای عرضه داشته باشد.